Op 1 januari 2025 treedt een strengere controle op rondom de wetgeving Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) . Deze wet heeft als doel om schijnzelfstandigheid tegen te gaan en duidelijkheid te scheppen over de arbeidsrelatie tussen zelfstandigen en hun opdrachtgevers. De aanpassingen zijn van groot belang voor zowel zzp'ers als bedrijven die gebruikmaken van hun diensten. In dit artikel gaan we in op de belangrijkste veranderingen en wat deze betekenen voor de praktijk.
Achtergrond van de Wet DBA
De Wet DBA werd in 2016 ingevoerd als vervanging van de Verklaring Arbeidsrelatie (VAR). Het idee was om zzp'ers en opdrachtgevers meer verantwoordelijkheid te geven voor de beoordeling van hun arbeidsrelatie. Echter, de wet bleek al snel moeilijk uitvoerbaar en leidde tot onzekerheid en stagnatie in de markt. Daarom werd handhaving grotendeels opgeschort, behalve in gevallen van opzettelijke fraude.
De nieuwe wetgeving is bedoeld om deze problemen aan te pakken en een beter werkbaar kader te bieden.
Belangrijkste Veranderingen in de Nieuwe Wetgeving
-
Duidelijker Criteria voor Arbeidsrelaties Een van de belangrijkste aspecten van de nieuwe wet is de invoering van heldere criteria om te bepalen of er sprake is van een arbeidsrelatie. Hierbij wordt gekeken naar drie pijlers:
- Gezagsverhouding: Is er sprake van directe aansturing en toezicht door de opdrachtgever?
- Persoonlijke arbeid: Moet de opdrachtnemer de werkzaamheden zelf uitvoeren, of kan hij/zij zich laten vervangen?
- Loon: Wordt de opdrachtnemer betaald als werknemer, bijvoorbeeld via een uurtarief, of als zelfstandige met facturering?
-
Handhaving door de Belastingdienst De Belastingdienst zal vanaf 2025 strenger handhaven op schijnzelfstandigheid. Dit geeft opdrachtgevers en zzp'ers nog een jaar de tijd om zich aan te passen aan de nieuwe regels. Bedrijven die niet voldoen, riskeren boetes en naheffingen.
-
Modelovereenkomsten De nieuwe wetgeving introduceert een reeks geactualiseerde modelovereenkomsten die opdrachtgevers en zelfstandigen kunnen gebruiken. Deze overeenkomsten geven vooraf duidelijkheid over de aard van de samenwerking en verminderen het risico op naheffingen.
-
Minimumtarieven en Inkomenszekerheid Er worden minimumeisen gesteld aan tarieven om schijnzelfstandigheid te voorkomen. Zelfstandigen die minder dan een bepaald uurtarief verdienen, vallen mogelijk onder werknemersbescherming.
Gevolgen voor Zelfstandigen
Voor zzp'ers betekent de nieuwe wetgeving dat zij beter moeten kunnen aantonen dat zij daadwerkelijk als zelfstandige werken. Het is van belang om goede afspraken vast te leggen in contracten en om de modelovereenkomsten te gebruiken. Daarnaast kan het nodig zijn om bedrijfsprocessen aan te passen, bijvoorbeeld door meerdere opdrachtgevers te hebben en meer autonomie te tonen in de uitvoering van opdrachten.
Gevolgen voor Opdrachtgevers
Voor bedrijven wordt het cruciaal om de arbeidsrelatie met zelfstandigen zorgvuldig te beoordelen. Fouten in de beoordeling kunnen leiden tot aanzienlijke financiële en juridische risico's. Organisaties doen er goed aan om juridisch advies in te winnen en interne processen, zoals het opstellen van contracten en het toezicht op zelfstandigen, te herzien.
Kritiek en Vooruitzichten
Hoewel de nieuwe wetgeving wordt geprezen om haar duidelijke kaders, is er ook kritiek. Sommige zelfstandigen vrezen dat zij hierdoor moeilijker aan opdrachten komen, terwijl opdrachtgevers klagen over de administratieve lasten. De overheid hoopt echter dat de overgangsperiode van een jaar voldoende tijd biedt om aanpassingen door te voeren.
Conclusie
De nieuwe wetgeving DBA markeert een belangrijke stap in het reguleren van arbeidsrelaties in Nederland. Hoewel de regels strenger worden, bieden ze ook kansen voor zowel zelfstandigen als opdrachtgevers om meer duidelijkheid te krijgen over hun samenwerking. De komende maanden zullen cruciaal zijn om deze veranderingen in de praktijk te brengen en eventuele kinderziektes in de wetgeving aan te pakken. Voor zzp'ers en bedrijven geldt: wees voorbereid, zorg voor heldere afspraken en blijf op de hoogte van verdere ontwikkelingen. Wij helpen u hier graag bij, neem contact op voor meer informatie over de mogelijkheden.